نویسنده: دکتر بهمن خانعلی زاده
در مورد تأثير مخارج بهداشتي به عنوان يكي از مخارج اجتماعي و مولد بر رشد اقتصادي مي‌توان بيان كرد كه افزايش مخارج بهداشتي مي‌تواند از طريق كانال‌هاي زير بر رشد اقتصادي تأثير گذارد:
1- سرمايه انساني:
اگر مخارج بهداشتي به عنوان يك سرمايه‌گذاري در جهت انباشت سرمايه‌هاي انساني تلقي شود با توجه به اينكه سرمايه انساني به عنوان موتور رشد اقتصادي در نظر گرفته مي‌شود مي‌توان ادعا كرد كه هر افزايشي در مخارج بهداشتي از طريق بهبود در موجودي سرمايه انساني منجر به افزايش درآمد خواهد شد (صادقی، 1390).
2-افزايش عرضه نيروي كار و بهرهوري:
افزايش در مخارج بهداشتي درصورتي كه منجر به افزايش اميد به زندگي افراد جامعه شود، باعث افزايش عرضه نيروي كار و در نتيجه توليد خواهد شد. همچنين با توجه به اينكه نيروي كار سالم تر داراي انگيزه و بهرهوري بالاتري است، بنابراين مخارج بهداشتي درصورتي‌كه سلامت افراد جامعه را ارتقاء بخشد مي‌تواند از طريق بهبود بهرهوري به افزايش توليد منجر شود
(Muysken, Yethiner and Ziesemer, 2003).
3- هزينه‌هاي مصرفي:
در اين ميان برخي از اقتصاددانان نيز براين نظرند كه مخارج بهداشتي دولت به دليل اينكه جزء هزينه‌هاي مصرفي محسوب می‌شود و فرصت سرمايه‌گذاري را كاهش مي‌دهد، مي‌تواند تأثير منفي بر رشد توليد داشته باشد (Aisa and Pueyo, 2005). شفردر سال 2004 علاوه بر افزايش سرمايه انساني، عرضه نيروي‌كار و بهرهوري نيروي كار يك مسير ديگر را براي تأثيرپذيري توليد از مخارج بهداشتي معرفي مي‌كند. به نظر وي با توجه به اينكه در اغلب كشورهاي در حال توسعه ميزان زاد وولد بسيار زياد است، بنابراين، بار تكفل بسيار بالا بوده و ميزان پس انداز و در نتيجه توليد پايين است. مخارج بهداشتي درزمينه تنظيم خانواده و كنترل جمعيت مي‌تواند ميزان زادوولد و به تبع آن بار تكفل را كم كند؛ علاوه بر اين، مشاركت زنان در فعاليت‌هاي اقتصادي را افزايش دهد (صادقی، 1390).
منابع:
صادقی، کمال (1390)، بررسی رابطه بلند مدت بین مخارج آموشی، بهداشتی، امنیت و رفاه اجتماعی و رشد اقتصادی در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی، فصلنامه مجلس و راهبرد، سال 23، شماره 80.
Aisa, R. and P. F. Pueyo (2005). “Government HealthSpending and Growth in a Model of EndogenousLongevity”, Economics Letters, Elsevier, 90(2).
Muysken, J., I.H. Yetkiner and T. Ziesemer (2003). Health, Labor, Productivity and Growth, In Growth Theory and Growth Policy,edited by H. Hagemann and S. Seiter, London, Routledge.